AK Parti Trabzon Milletvekili Yılmaz Büyükaydın :
Trabzon’un Teşvik Bölgesi Statüsü Üzerine Kamuoyuna Açıklamadır.
Teşvik bölgeleriyle ilgili yapılan değerlendirmeleri dikkatle takip ediyor, her birini kıymetli buluyorum.
Ben de sizlerle aynı yolda yürüyen, farklı sektörlerde üretimi artırmak ve istihdam oluşturmak için çabalayan bir iş insanıyım. Bu mücadeleyi, milletvekilliği görevimle birlikte sürdürüyorum.
Yapıcı eleştiriler elbette yol göstericidir. Ancak eleştiri sınırlarını aşarak art niyetli ve eksik yorumlarla siyasetçiyi vatandaşla karşı karşıya getirecek söylemler ortak akla ve şehrimizin menfaatine hiçbir katkı sağlamamaktadır.
Şunu açıkça ifade etmeliyim ki; hükümetimizin yatırım teşvik politikası yalnızca kısa vadeli değil, uzun vadeli bölgesel kalkınma stratejileri doğrultusunda şekillendirilmektedir. Bu kapsamda Trabzon ilimiz, 3. bölge teşvik sınıfında yer almakta olup, bu karar nesnel ve veri temelli gerekçelere dayanmaktadır.
Öncelikle dikkate alınması gereken göstergelerden biri Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE) ve altyapı göstergeleridir. Trabzon’umuz, 2022 ve 2023 yıllarına ait SEGE sıralamasında Türkiye genelinde üst sıralarda yer almıştır. Şehrimizde mevcut olan uluslararası havalimanı, liman altyapısı, organize sanayi bölgeleri, lojistik merkez yatırımları, kişi başına düşen gelir, sanayi ve tarım istihdam oranları, okur-yazarlık ve eğitim düzeyi, konut altyapısı, sağlık göstergeleri, dış ticaret hacmi, finansal erişim, nüfus yoğunluğu ve göç verileri bu gelişmişlik düzeyini desteklemektedir.
Tüm bu göstergeler doğrultusunda Trabzon, daha fazla desteğe ihtiyaç duyan bölgelere kıyasla 3. bölgede konumlandırılmıştır. Bu gelişmiş altyapı, yatırımcılarımıza önemli ölçüde maliyet avantajı sunmaktadır.
Stratejik konum, lojistik gücü ve ihracat kapasitesi açısından değerlendirildiğinde Trabzon, Karadeniz’e kıyısı olan bir liman kenti olarak dış ticaret kabiliyeti yüksek iller arasında yer almaktadır. Karadeniz-Akdeniz Yolu ve Tarihi İpekyolu üzerinde yer alması, Trabzon’a önemli bir lojistik üstünlük kazandırmaktadır. Bu avantajlar da teşvik sisteminde şehre orta-yüksek gelişmişlik düzeyi olarak yansımaktadır.
Nitelikli insan kaynağı ve eğitim altyapısı açısından ise üniversitelerimiz sayesinde Trabzon’da güçlü bir iş gücü bulunmaktadır. Türkiye’nin birçok ilinde teknik eleman açığı yaşanırken, Trabzon bu konuda avantajlı durumdadır.
Yeni teşvik yaklaşımımızda “yatırımın nereye yapıldığından çok, neyin yatırıldığı” önemlidir. Artık yalnızca şehir değil, yatırımın türü ve niteliği de teşvik sisteminde belirleyici hale gelmiştir. Trabzon’da savunma sanayi, yüksek teknoloji üretimi, yeşil dönüşüm ve yerli üretime yönelik stratejik yatırımlar, öncelikli yatırım olarak üst düzey desteklenmektedir. Dolayısıyla Trabzon’un 3. bölge statüsü, yatırımcılarımızın yüksek düzeyde teşviklerden yararlanamayacağı anlamına gelmemektedir. Yatırım konusu doğru belirlendiğinde, bir yatırımcı 1. bölgeye kıyasla 3–4 kat daha fazla destek alabilmektedir.
Ayrıca, 1 Ağustos’ta başvuruları başlayacak Yerel Kalkınma Hamlesi Programı kapsamında Trabzon’da
* Entegre Su Ürünleri Üretimi ve İşleme Tesisi (Balık yetiştiriciliği, balık fileto, tütsülenmiş balık, balık konserve, panelenmiş balık ürünleri, balık yemi ve/veya diğer hayvan yemleri vb.)
* Elektrikli Tekne ve Yat Üretimi
* Endüstriyel Ağ ve Benzeri Ürünler Üretimi (Gırgır ağları, kafes balıkçılığı ağları, trol ağları, güvenlik ağları vb.)
* Tıbbi ve Aromatik Bitkilerden Biyoaktif Potansiyelli Ürünler ve Katma Değerli Ürünler İmalatı
konularında yapılacak yatırımlar için Gümrük Vergisi Muafiyeti, KDV İstisnası, Yatırımın %15’i ve 240 milyon TL’ye kadar nakdi destek, 8 Yıl Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği gibi Trabzon için önemli bir teşvik uygulaması hayata geçirilmiştir. Yerel Kalkınma Hamlesi Teşvikleri 6. Bölge teşviklerinden daha cazip teşviklerdir.
Bölgesel teşviklerin yanında, ülkemizin ihtiyaçları doğrultusunda, tespit edilen alanlarda yapılacak olan yatırımlar, öncelikli yatırımlar olarak belirlenmiştir.
Dijital Dönüşüm Programı veya Yeşil Dönüşüm Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımlar, Teknoloji Hamlesi Programı kapsamında yayımlanan öncelikli ürün listesinde belirtilen yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar ile asgari 500 milyon TL tutarındaki yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar, Savunma Sanayii Başkanlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek savunma alanındaki yatırımları, Nükleer enerji santrali yatırımları gibi konularda Trabzon’da yapılacak yatırımlar için KDV istisnası ve Gümrük Vergisi Muafiyeti gibi 6. Bölge teşviklerine yakın teşvikler verilmektedir.
Bölgesel denge ve sosyal kalkınma amacıyla planlanan teşvik sisteminin temel felsefesi, ülke içi eşitsizlikleri azaltmak ve özellikle yaşadığımız büyük deprem felaketi sonrasında yatırımın Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya yönelmesini sağlamaktır. Bu nedenle Trabzon’un teşvik seviyesi de sosyal adalet ve kalkınma dengesi açısından adil bir yaklaşımla belirlenmiştir.
Ayrıca şunun altını çizmek isterim: Bölge sınıflandırması tek başına belirleyici değildir.
Trabzon’un potansiyeli yüksek, yatırım ortamı ise güçlüdür. Amacımız; yatırımların niteliğini artırarak daha fazla teşvikten yararlanmak ve bakanlık düzeyinde özel destek programlarıyla Trabzon’u öne çıkarmaktır. Birlikte yapacağımız toplantılarda şehrimiz için öncelikli ve inovasyon içerikli teşvik kalemleri ile ilgili hazırladığımız her bir teklif için Bakanlıklarımız ve ilgili kurumlarla görüşerek şehrimizin marka değerini korumak ve arttırmak hepimizin sorumluluğundadır ve görevimizdir elbette.
Bizler Milletvekillerimiz ve Bakanlarımız ile birlikte Bakanlıklarla sürekli temas halindeyiz. Trabzon’un kalkınma potansiyelini daha ileriye taşımak adına özel projeleri destekleyecek yeni mekanizmaları da gündeme taşımaya devam edeceğiz.
